Gdy na antenie japońskiej rozgłośni NHK 1, do audycji „Naukowe telefoniczne konsultacje dla dzieci” dzwoni kolejne dziecko - sztandarowe pytanie na dzień dobry, to:
「お名前と学年教えて下さい。」
「Onamae-to gakunen oshiete kudasai.」
„Powiedz proszę, jak się nazywasz i do której chodzisz klasy?”
Początkowo zmyliło mnie to, gdyż nie przysłuchałem się uważnie i interpretowałem przykładową odpowiedź 「roku nen」 jako sześciolatka ^^" . Później dotarło do mnie jednak, iż słówko 「gakunen」 (学年) może okazać się tu kluczowe - i w istocie, znaczy bowiem rocznik szkolny, a nie wiek dziecka jako takiego (dziecko na szóstym roku edukacji można określić mianem 「roku nen sei」 - 六年生 / ろくねんせい).
Stąd, jeśli już chcielibyśmy szacować, w jakim wieku jest dzwoniące do audycji dziecko, zdawałoby się, że wystarczy do podanego przezeń rocznika dodać 6 (jako że japońskie dzieci to właśnie w wieku sześciu lat rozpoczynają obowiązkową edukację - choć wiele z nich od trzech do sześciu lat uczęszcza do przedszkola, które zwie się po japońsku 「youchien」 / 「幼稚園)」.
Ale czy aby na pewno... :> ?
Weźmy taką scenkę z Non Non Biyori / のんのんびより (odc. 2). Narratorka przedstawia tu siebie i innych, wyliczając m.in., na którym roku uczą się poszczególne osoby. Mówi przykładowo:
「一年生のれんげちゃん。」
„Rendzia z pierwszej klasy (pierwszego roku)”.
czy
「三年生の卓先輩。」
„Senpai Suguru z trzeciej klasy (trzeciego roku)”.
Ja nie znalazłem polskich napisów do tego anime (a szkoda), z angielskimi natomiast można napotkać pewną konsternację, jako że te same kwestie przełożono w nich, jako - kolejno:
„To jest Rendzia. Jest w pierwszej klasie”.
i
„I wreszcie, senpai Suguru. Jest w dziewiątej klasie”.
Cóż to więc znaczy: to wreszcie w trzeciej, czy w dziewiątej... :> ?
Okazuje się, że kolejny raz po prostu warto uważnie wsłuchiwać się w tekst. Powyższe cytaty umyślnie przytoczyłem w zarysie, by zilustrować właśnie, czym mogą się wydawać na pierwszy rzut ucha. Jeśli jednak posłuchać uważnie pełnych kwestii, wychwycimy, iż rocznikom towarzyszą doprecyzowania:
小学一年生のれんげちゃん。
i
中学三年生の卓先輩。
znaczące kolejno: „pierwszy rok szkoły podstawowej” - i „trzeci rok ‚gimnazjum’”. Stąd manewr z prostym dodaniem sobie sześciu lat do podanego roku nie wypali ;) - jako że nie jest to w tym przypadku ogólny rocznik całej edukacji (jak uproszczono to w angielskim tłumaczeniu), a bardziej precyzyjne skoncentrowanie się na etapie tejże, a dopiero w następnej kolejności na jej roczniku. A etapów jest kilka (pierwsze dwa obowiązkowe):
- Szkoła podstawowa (小学校 / shougakkou) - dla dzieci w wieku 6-12 lat.
- Szkoła średnia niższego stopnia (odpowiednik polskiego gimnazjum, choć niektórzy przyrównują do „młodzieżowego liceum”; 中学校 / chuugakkou) - szkoła dla dzieci w wieku 12-15 lat.
- Szkoła średnia wyższego stopnia (coś jak polskie liceum; 高等学校 / koutougakkou - skracane do koukou / 高校) - wiek 15 - 18 lat.
Kształcenie obowiązkowe (gimu kyouiku / 義務教育) sprowadza się więc do dziewięciu lat (sześć w podstawówce + trzy w szkole średniej niższego stopnia, którą niektórzy przyrównują do polskiego gimnazjum albo „młodzieżowego liceum”).
Moglibyśmy się w tym miejscu zastanowić, czy pominięcie tej szczegółowości było w porządku, czy jednak nie bardzo? Ja, oglądając anime, cenię sobie obcowanie z japońską kulturą i japońskimi realiami - stąd wolałbym jednak wiedzieć, co dokładnie chcieli nam Japończycy przekazać, a co za tym idzie: czego mogę się dzięki temu dowiedzieć (tu: co nieco o etapach edukacji w Japonii). Niezależnie od tego natomiast jest to dobra okazja do językowej uważności, czy wręcz wnikliwości - które mogą bardzo przysługiwać się nam w nauce języka i jego łatwiejszym pojmowaniu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz